Táo bón là một triệu chứng thông thường, không phải là một căn bệnh. Điều trị táo bón thường bao gồm thay đổi lối sống như tăng lượng chất lỏng, ăn nhiều chất xơ, và tập thể dục thường xuyên.
Điều trị táo bón thường bao gồm thay đổi lối sống và luyện tập thể chất (Ảnh minh họa)
Mục Lục
Nguyên nhân táo bón
Táo bón có thể là biểu hiện cho các bệnh nặng như bệnh phình đại tràng (hypothyroidism) hoặc bệnh tiểu đường. Những bất thường về cấu trúc của đại tràng, như đại tràng dài, sa trực tràng, trĩ cũng có thể gây táo bón. Do đó nếu tình trạng táo bón dai dẳng hoặc khó kiểm soát, bạn nên đi khám bác sĩ, để loại trừ nguyên nhân liên quan đến thực thể.
- Ở một số người, táo bón do rối loạn kết nối thần kinh và cơ bắp kiểm soát quá trình đi vệ sinh. Những bất thường ở cơ xương vùng chậu, thần kinh cột sống và các cơ ở vùng hậu môn trực tràng có thể làm phát triển tình trạng tái bón. Được gọi là rối loạn đào thải. Những người mắc rối loạn đào thải thường cảm thấy căng tức bụng dưới hoặc không có cảm giác kích thích đi tiêu.
- Một số người bị táo bón vì các bất thường thần kinh và cơ trong ruột già. Ở những người này, sự di chuyển của thức ăn trong ruột già bị trì hoãn, có thể làm chậm di chuyển phân qua ruột. Phình đại tràng (Hypothyroidism), bệnh tiểu đường và viêm khớp có thể làm giảm chức năng của các dây thần kinh và cơ bắp trong đại tràng, làm cho tình trạng táo bón trầm trọng thêm.
- Một số cá nhân mắc táo bón mà không rõ nguyên nhân. Thường gặp ở các phụ nữ trẻ tuổi
Ngoài ra, táo bón còn thường xảy ra khi người phụ nữ mang thai, sau khi sinh con. Hiện tượng này xảy ra là do sự tăng tiết hormone progesterone, do uống viên sắt và do sự phát triển của thai nhi chèn ép lên hệ tiêu hóa và các cơ quan khác trong cơ thể.
Táo bón do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra (Ảnh minh họa)
Phác đồ điều trị táo bón
Phác đồ điều trị táo bón đặc biệt táo bón mãn tính, được xác định tốt nhất bằng cách xác định nguyên nhân căn bản gây táo bón.
Hiện giờ có thể chia thành táo bón thành 3 nhóm nhỏ và điều trị sẽ thay đổi tùy theo nhóm con được xác định, bao gồm:
- Táo bón có vận chuyển bình thường
- Táo bón có vận chuyển chậm
- Rối loạn sàn chậu
Điều trị táo bón có vận chuyển bình thường
Bổ sung chất xơ và nước
Điều trị chủ yếu là tăng cường lượng chất xơ, tăng tiêu thụ nước và hoạt động thể chất. Nhu cầu chất xơ một ngày của người trưởng thành là 20-35mg. Một số trường hợp, việc bổ sung một lượng lớn chất xơ trong thời gian ngắn có thể gây ra các phản ứng bao gồm đầy hơi, khó chịu trong bụng. Do đó việc bổ sung chất xơ dần dần từ 1 đến 2 tuần có thể làm giảm hoặc loại bỏ sự khó chịu. Có thể thay thế chất xơ bổ sung khác nếu tình trạng trên trở nên tồi tệ hơn đối với một loại chất xơ nhất định.
Một số nghiên cứu cho thấy việc bổ sung một chương trình tập thể dục thường xuyên cũng đem lại lợi ích cho việc làm giảm táo bón không rõ nguyên nhân.
Sử dụng thuốc nhuận tràng
Nếu các biện pháp trên thất bại, việc bổ sung thuốc nhuận tràng là bước tiếp theo trong điều trị táo bón mãn tính.
- Ban đầu có thể bắt đầu là với thuốc nhuận tràng thẩm thấu, hoạt động bằng cách hút nước vào ruột kết. Ví dụ polyethylene glycol hoặc PEG, magiê hydroxit, magnesium citrate, sorbitol và lactulose. Thuốc nhuận trường phải được sử dụng cẩn thận ở những bệnh nhân suy giảm chức năng thận (suy thận) và rối loạn tim mạch.
- Thứ hai, sự lựa chọn thứ hai trong điều trị táo bón là các thuốc nhuận tràng kích thích. Loại thuốc này bao gồm senna, cascara sagrada, và bisacodyl. Trước đây, người ta cho rằng việc sử dụng lâu dài các loại thuốc này được cho là phá hủy hệ thần kinh ruột, nhưng hiện nay điều này không còn đúng nữa.
- Các thuốc khác như Lubiprostone (Amitiza) giúp giảm đau bụng, đầy bụng và căng thẳng và tạo ra những cử động ruột nhẹ nhàng hơn và thường xuyên hơn ở nam giới và phụ nữ có chứng táo bón mạn tính (chức năng). Nó cũng được quy định để điều trị hội chứng ruột kích thích có táo bón ở phụ nữ ít nhất 18 tuổi. Lubiprostone giúp thúc đẩy sự bài tiết thông qua các kênh chloride trong ruột. Nó hoạt động bằng cách tăng lượng chất lỏng chảy vào ruột và cho phép phân di chuyển dễ dàng.
- Prucalopride là một chất chủ vận thụ thể serotonin 5-HT4 có chọn lọc cao, được sử dụng để điều trị cho phụ nữ bị táo bón mãn tính ở Canada và một số quốc gia ở Châu Âu.
- Linaclotide (Linzess) giúp cải thiện triệu chứng đau bụng hoặc khó chịu, đầy bụng, và chức năng ruột, dành cho người lớn từ 18 tuổi trở lên vì chứng táo bón mãn tính mạn tính và cho IBS có táo bón. Linaclotide nằm trong một loại thuốc gọi là các chất chủ vận thụ thể GC-C. Nó làm tăng chuyển động của ruột và ngăn chặn tín hiệu đau ở ruột.
Đọc thêm: Bị táo bón khi mới mang thai nên làm gì?
Điều trị táo bón có vận chuyển chậm
- Thuốc nhuận tràng là sự lựa chọn đầu tiên, áp dụng liệu pháp tăng dần liều thuốc nhuận tràng để xác định liều điều trị tối ưu.
- Phẫu thuật cắt bỏ ruột kết bất thường được tiến hành khi can thiệp bằng thuốc không hiệu quả và không có bằng chứng về tắc nghẽn chức năng.
Rối loạn sàn chậu
- Phản hồi sinh học là bước đầu tiên cho bệnh nhân bị rối loạn sàn chậu. Bằng cách giảng dạy bệnh nhân cách để thư giãn các cơ sàn chậu khi đi vệ sinh. Đối vưới trẻ nhỏ là huấn luyện thói quen đi tiêu thường xuyên.
Vì táo bón là triệu chứng và không phải là bệnh, nên cần tìm ra các nguyên nhân căn bản gây táo bón. Hầu hết các trường hợp táo bón chức năng có thể được điều trị có hoặc không có bổ sung thuốc nhuận tràng. Bệnh nhân bị táo bón không đáp ứng với điều trị ban đầu nên được đánh giá chuyên sâu để xác định tình trạng tắc nghẽn. Việc điều trị có thể dùng đến thuốc, phản hồi sinh học hoặc phẫu thuật.
Nguồn IFFGD, Tổ chức Rối loạn tiêu hóa quốc tế, Hoa Kì
